Zgodnie z prawem sprawę spadkową – zarówno w zakresie dziedziczenia testamentowego, jak i ustawowego – można załatwić przed Sądem, który wyda postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku. Druga możliwość to skorzystanie z usług notariusza, który sporządzi notarialne poświadczenie dziedziczenia. Czy przeprowadzenie sprawy spadkowej jest obowiązkowe? Rozwiewamy wątpliwości.
Ustawodawca nie narzuca na spadkobierców obowiązku przeprowadzenia postępowania spadkowego. Zdarza się, że wiele spraw po zmarłych członkach rodziny nie jest prawnie uporządkowanych. Takie sytuacje najczęściej mają miejsce w przypadku dziedziczenia po dalekich krewnych, w sprawach, w których występuje wielu spadkobierców. Podobnie jest również w odniesieniu do bliskich krewnych, kiedy majątek spadkowy jest niewielki. Niekiedy ból po stracie bliskiej osoby jest zbyt wielki i zniechęca do uregulowania formalności, które jednak w późniejszym czasie mogą okazać się niezbędne.
Dlaczego warto przeprowadzić postępowanie spadkowe?
W pierwszej kolejności należy pamiętać, że zaniechanie przeprowadzenia sprawy spadkowej niesie za sobą konsekwencje prawne: spadkobierca nie dysponuje żadnym potwierdzeniem jego praw do spadku, więc nie może swobodnie dysponować składnikami wchodzącymi w skład masy spadkowej. Takie komplikacje najczęściej występują w odniesieniu do nieruchomości, pojazdów czy wszelkiego rodzaju oszczędności pieniężnych (środki na rachunku bankowym, akcje, obligacje, lokaty).
Żeby swobodnie władać takim majątkiem (tj. np. przerejestrować auto, zmienić właściciela w księdze wieczystej mieszkania, sprzedać nieruchomość, zlikwidować lokatę czy wypłacić środki z rachunku bankowego spadkodawcy), niezbędne jest przeprowadzenie postępowania spadkowego. Innym przykładem okoliczności, w których warto uregulować sprawy spadkowe, jest sytuacja gdy spadkobiercy chcą spadek odrzucić, m. in. w celu uniknięcia długów, które pozostawił po sobie zmarły.
Termin na wszczęcie sprawy spadkowej
Roszczenie o stwierdzenie nabycia spadku nie ulega przedawnieniu, nie jest zatem ograniczone żadnym ustawowym terminem. Sprawy spadkowe można uregulować nawet kilkadziesiąt lat po śmierci spadkodawcy.
Co więcej, krąg spadkobierców badany jest na datę śmierci spadkodawcy, więc jeśli któryś z nich nie dożyje zakończenia sprawy spadkowej, to w jego miejsce wchodzą spadkobiercy zmarłego uczestnika postępowania.