Planując zagraniczny wypoczynek z małoletnim dzieckiem należy dokładnie przeanalizować czy wymagana jest zgoda drugiego rodzica. Niekiedy nawet pełnienie roli rodzica wiodącego nie pozwala na samodzielne decydowanie w tym zakresie, a uprzednie pozyskanie zgody od drugiego rodzica może oszczędzić wielu nieprzyjemnych sytuacji i konsekwencji.
Kluczową kwestią dotyczącą podejmowania decyzji dotyczących dziecka (w tym wyjazdów za granicę) jest władza rodzicielska. Co do zasady przysługuje ona obojgu rodzicom, jednakże w przypadku rozwodu rodziców Sąd orzeka, które z nich i w jakim zakresie będzie ją sprawowało.
Należy pamiętać, że władza rodzicielska może zostać ograniczona względem jednego lub obojga rodziców. Sąd może też jej pozbawić jednego lub obojga rodziców.
Rozwód rodziców a wyjazd dziecka za granicę
Kiedy rozwód rodziców jest w toku – i sytuacja prawna dziecka związana ze sprawowaniem nad nim władzy rodzicielskiej nie została jeszcze rozstrzygnięta – zgodę na wyjazd małoletniego za granicę powinni wyrazić oboje rodzice. Nawet gdy dziecko podczas podróży pozostaje pod opieką jednego z rodziców.
Dopiero prawomocny wyrok Sądu orzekający o władzy rodzicielskiej może spowodować, że zgoda drugiego rodzica nie będzie konieczna. Ma to miejsce zawsze w przypadku pozbawienia drugiego rodzica władzy rodzicielskiej i w zależności od treści wyroku, niekiedy także w przypadku ograniczenia władzy rodzicielskiej. Jeśli pomimo rozwodu Sąd pozostawi władzę rodzicielską obojgu rodzicom, to wówczas zgoda drugiego z nich jest każdorazowo niezbędna.
Niekiedy zdarzają się przypadki, w których rodzice są silnie skonfliktowani i chcąc zrobić na złość byłemu partnerowi nie wyrażają zgody na wyjazd dziecka. W takiej sytuacji rodzic planujący wyjazd zagraniczny może zwrócić się do Sądu opiekuńczego właściwego dla miejsca zamieszkania dziecka o wydanie zezwolenia.
Jak powinna wyglądać zgoda na wyjazd dziecka za granicę?
Zgoda powinna mieć charakter pisemny i wskazywać dane personalne dziecka oraz rodzica, pod którego opieką będzie małoletni. Taki dokument może mieć charakter jednorazowy (na jedną, konkretną podróż), jak i stały (na podróże aż do osiągnięcia przez małoletniego pełnoletności). Dodatkowo, jeśli dzieci jest kilkoro, wówczas rodzic organizujący wyjazd powinien dysponować zgodą drugiego rodzica osobno względem każdego małoletniego.
Warto pamiętać, że niektóre państwa nie uznają pisemnej zgody, sporządzonej w zwykłej formie. Wówczas konieczne jest notarialne poświadczenie podpisów. Przed wyjazdem warto sprawdzić, jakie są wymogi formalne takiej zgody w kraju podróży.
Konsekwencje wyjazdu zagranicznego z dzieckiem bez zgody drugiego rodzica
Jeśli jeden rodzic zabrał dziecko za granice bez stosownej zgody drugiego, to drugi rodzic może domagać się powrotu dziecka do Polski. Co więcej, rodzic organizujący wypoczynek może zostać pociągnięty nawet do odpowiedzialności karnej w postaci uprowadzenia małoletniego, co jest zagrożone karą pozbawienia wolności.
