Jak długo trwa sprawa rozwodowa?

Rozpad małżeństwa i sądowe postępowanie o rozwód niesie wiąże się z olbrzymim i długotrwałym stresem. Są to często sprawy skomplikowane ze względu na roszczenia małżonków, podział majątku czy rozpoznanie dobra dzieci. Wyjaśniamy, jak długo trwają takie postępowania w Warszawie i co wpływa na ich wydłużenie.

Postępowanie w sprawie o rozwód należy do kategorii najtrudniejszych postępowań. Nie chodzi tu o kwestie formalne. Należy oczywiście mieć na względzie, że przy skomplikowanym rozwodzie, w którym rozstrzyga się o winie i sytuacji prawnej małoletnich dzieci, a niekiedy również o podziale majątku, to wyzwaniem mogą być także i kwestie formalne. W takich postępowaniach wielką wagę posiadają kwestie emocjonalne i sam przedmiot postępowania, którym są więzi małżeńskie, sytuacja oraz dobro małoletnich dzieci rozwodzących się małżonków.

Szczególnie stresującym i emocjonującym momentem wydaje się przesłuchanie Stron, będące jednym z najważniejszych dowodów w postępowaniu rozwodowym. Zanim do niego dochodzi, Sąd zazwyczaj przeprowadza szereg innych dowodów, które są także istotne w toku postępowania.

Co może zawierać wyrok rozwodowy?

W sprawie o rozwód Sąd przede wszystkim orzeka o rozwiązaniu małżeństwa. Istotne jest jednak, że poza wyżej wymienioną kwestią, Sąd w takim wyroku kompleksowo reguluje sytuację prawną małżonków oraz ich małoletnich dzieci, związaną z rozstaniem stron postępowania.

Warto w pierwszej kolejności nakreślić, jak formalnie wygląda wyrok rozwodowy. W części wstępnej znajduje się:

• sygnatura akt, którą jest opatrzona dana sprawa,
• wizerunek orła,
• nagłówek wyroku określony słowami: „Wyrok w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej”,
• data wydania,
• oznaczenie Sądu i wydziału, określenie członków składu sędziowskiego i protokolanta,
• data i miejsce rozpoznania sprawy, oznaczenie stron postępowania i ich ról procesowych oraz przedmiot sprawy.

W części stanowiącej sentencję wyroku znajduje się natomiast rozstrzygnięcie merytoryczne sprawy w zakresie żądań stron, ewentualne postanowienia dodatkowe oraz orzeczenie o kosztach postępowania. Część wyroku określoną jego sentencją kończą podpisy sędziów, którzy orzekali w sprawie.

Rozstrzygnięcia wyroku w sprawie o rozwód mogą być:

• obligatoryjne, czyli takie, o których Sąd ma obowiązek orzec, oraz:
• fakultatywne, czyli takie o których Sąd orzeka jedynie, gdy któreś z małżonków (lub oboje) złożą wniosek w tym zakresie.

Obligatoryjne elementy wyroku rozwodowego:

• wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego,
• kwestie władzy rodzicielskiej oraz miejsca zamieszkania; jeśli strony posiadają wspólne, małoletnie dzieci,
• wysokość alimentów na rzecz małoletnich dzieci stron; jeśli małżonkowie posiadają wspólne potomstwo,
• kontakty rodziców z dziećmi (Sąd może odstąpić od orzekania o kontaktach na wniosek stron),
• sposób korzystania z wspólnego mieszkania (Sąd może odstąpić od orzekania w tym zakresie w przypadku złożenia przez strony wniosku).

Fakultatywne elementy wyroku rozwodowego:

• orzeczenie o eksmisji jednego z małżonków,
• podział majątku wspólnego małżonków.

Jak długo trwa w Warszawie postępowanie o rozwód?

Ciężko jest jednoznacznie wskazać czas trwania postępowania. Wpływa na to wiele czynników, takich jak między innymi obłożenie sędziów zawisłymi sprawami, stopień skomplikowania sprawy, żądania stron, ich zgodność, posiadanie potomstwa. Wpływ mają także takie okoliczności, jak to czy strona pozwana odbiera korespondencję sądową oraz stawi się w Sądzie na wyznaczonym terminie rozprawy.

Celem uśrednienia należy podzielić sprawy rozwodowe na kilka kategorii:

• rozwody stron, które są zgodne, nie posiadają wspólnego potomstwa, nie żądają dokonania przez Sąd podziału majątku wspólnego oraz wnoszą o nieorzekanie o winie w rozkładzie pożycia małżeńskiego. Takie rozwody są z reguły najprostsze i najszybsze. Zazwyczaj nie wymagają przesłuchiwania świadków ani szerokiego materiału dowodowego. Czas ich trwania zależy przede wszystkim od obłożenia składu sędziowskiego. W Warszawie jest to okres zazwyczaj od 5 do 8 miesięcy od momentu złożenia pozwu.
• rozwody małżonków, którzy nie posiadają potomstwa, jednak żądają orzeczenia o winie. W tym przypadku postępowanie dowodowe jest często dłuższe z uwagi na fakt zgłoszonych świadków lub złożonych dokumentów. Gdy małżonkowie są skonfliktowani, mogą również skorzystać z wsparcia mediatora, co wydłuża czas postępowania. Uśredniając można wskazać, iż takie rozwody trwają zazwyczaj od 6 do 12 miesięcy. Należy jednak podkreślić, że w przypadku m. in. zgłoszenia licznych świadków, takie rozwody mogą trwać znacznie dłużej.
• rozwody małżonków, którzy posiadają wspólne potomstwo, jednak ich żądania są zgodne, nie wnoszą również o orzeczenie o winie. W takich sprawach również głównym czynnikiem wpływającym na czas trwania postępowania jest obłożenie Sądu zawisłymi sprawami. Dodatkowo, w sprawach o rozwód, w których strony posiadają małoletnie potomstwo, Sąd przesłuchuje również przynajmniej jednego świadka, który ma wiedzę o sytuacji opiekuńczo- wychowawczej dziecka, co również niekiedy wydłuża czas trwania postępowania. Uśredniając można wskazać, że tego typu sprawy trwają od 8 do 16 miesięcy.
• rozwody małżonków, którzy posiadają wspólne potomstwo, są silnie skonfliktowani, ich żądania są skrajnie rozbieżne, chcą dochodzić winy współmałżonka w rozkładzie pożycia, żądają alimentów również na siebie, a także zgłaszają wnioski o zabezpieczenie. To najbardziej skomplikowany i najdłużej trwający rodzaj spraw rozwodowych. W takich przypadkach Sąd musi przeprowadzić szczegółowe, obszerne postępowanie dowodowe. Najczęściej strony zgłaszają licznych świadków, którzy zeznają w związku z okolicznościami zarówno rozpadu małżeństwa, jak i sytuacji opiekuńczo-wychowawczej małoletnich dzieci. Nadto pojawia się liczny materiał dowodowy w formie dokumentów, zdjęć, nagrań, korespondencji, który Sąd musi przeanalizować. Dodatkowo nierzadko zdarza się, że Sąd potrzebuje wsparcia w wydaniu rozstrzygnięciu o kwestiach władzy rodzicielskiej i kontaktach, w związku z czym niezbędne jest przeprowadzenie dowodu z opinii Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (specjaliści z zakresu pedagogiki, psychologii i psychiatrii). Czas oczekiwania na termin badania przez OZSS wynosi w Warszawie około roku, co znacząco wydłuża postępowanie. Uśredniając można wskazać, iż tego typu postępowania rozwodowe trwają od dwóch nawet do kilku lat.