Zachowek jest instytucją prawa spadkowego, której celem jest zapewnienie ochrony prawnej najbliższej rodzinie spadkodawcy oraz zabezpieczenie ich interesów przy pominięciu w testamencie.
Przepisy wskazujące krąg uprawnionych do zachowku reguluje art. 991 Kodeksu Cywilnego. Zgodnie z art. 991 § 1 k.c. do zachowku uprawnieni są:
- zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki),
- małżonek,
- rodzice spadkodawcy, którzy byliby powołani do dziedziczenia ustawowego, gdyby spadkodawca nie pozostawił testamentu.
Zachowek wynosi co do zasady połowę udziału spadkowego, który przypadałby tej osobie przy dziedziczeniu ustawowym. W sytuacji, jeśli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeśli zstępny uprawniony jest małoletni, zachowek wynosi dwie trzecie udziału spadkowego, który wynikałby z dziedziczenia na mocy ustawy.
Jak obliczany jest zachowek?
Przy obliczaniu zachowku dolicza się do masy spadkowej darowizny oraz zapisy windykacyjne, których dokonał spadkodawca. Nie dolicza się natomiast zapisów zwykłych i poleceń.
Zgodnie z art. 994 § 1 k.c. nie dolicza się do spadku drobnych darowizn zwyczajowo w danych stosunkach przyjętych ani darowizn na rzecz osób niebędących spadkobiercami albo uprawnionymi do zachowku dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty, licząc wstecz od śmierci spadkodawcy.
Czy rodzeństwo jest uprawnione do zachowku?
W świetle obowiązujących przepisów stworzony został zamknięty, ścisły krąg osób uprawnionych do zachowku. Rodzeństwo spadkodawcy się do niego nie zalicza.
Interpretacja regulacji prawnej nie pozostawia w tym zakresie żadnych wątpliwości: bratu lub siostrze spadkodawcy nie przysługuje prawo do zachowku. Nawet w sytuacji, gdy łączyła ich bliska więź lub gdy sprawowali bezpośrednią opiekę nad zmarłym.
Sprawy rodzinne i majątkowe to nasza specjalność. Klikając tutaj poznasz zakres naszego wsparcia.