Odpowiedzialność małżonków pozostających we wspólności majątkowej za zobowiązanie zaciągnięte przez jednego z nich podczas trwania małżeństwa

Małżonkowie między którymi ustanowiona jest wspólność majątkowa teoretycznie mają obowiązek współdziałać w zakresie majątku wspólnego oraz udzielać sobie wzajemnych informacji o wykonywaniu zarządu nim czy zaciąganiu zobowiązań obciążających go.

Czynności prawne przez nich podejmowane dzielą się na takie, za które odpowiadają indywidualnie oraz solidarnie.

CZY DO ZACIĄGNIĘCIA KREDYTU JEST POTRZEBNA ZGODA OBOJGA MAŁŻONKÓW?

Taka zgoda jest ściśle związana ze współdziałaniem w zakresie zarządu majątkiem wspólnym. Decyzja powinna zostać podjęta wspólnie, za obustronną wiedzą i zgodą, nie ma jednak prawnego wymogu stanowiącego, iż oboje małżonków musi podpisać się pod wnioskiem o udzielenie kredytu. Wobec tego możliwe jest zaciągnięcie zobowiązania bez zgody współmałżonka.

CO W PRZYPADKU GDY MAŁŻONEK NIE WYRAZI ZGODY NA ZACIĄGNIĘCIE ZOBOWIĄZANIA?

Żeby dłużnik będący we wspólności majątkowej odpowiadał majątkiem wspólnym – drugi małżonek musi wyrazić zgodę na dokonanie czynności prawnej. Dopiero taka zgoda pozwala na wszczęcie postępowania egzekucyjnego z majątku nie tylko osobistego, ale i wspólnego.

Należy jednak wyjaśnić, iż według wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2005 r., sygn. akt: V CK 799/2004: dłużnikiem jest wyłącznie małżonek, który zaciągnął zobowiązanie, jednakże ten drugi odpowiada majątkiem wspólnym za dług współmałżonka.

Jeżeli zaś zaciągnięte zobowiązanie nie jest skutkiem czynności prawnej podjętej przez jednego z małżonków lecz m.in. mąż spowodował wypadek samochodowy, to wierzyciel może żądać zaspokojenia z tych samych składników majątku, co przy czynności prawnej bez zgody drugiego małżonka.

Powyższe reguluje art. 41 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, zgodnie z którym:

„§ 1. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.

§ 2. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 składniki majątku osobistego pkt 9, a jeżeli wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, także z przedmiotów majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa.

§ 3. Jeżeli wierzytelność powstała przed powstaniem wspólności lub dotyczy majątku osobistego jednego z małżonków, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub z dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej, jak również z korzyści uzyskanych z jego praw, o których mowa w art. 33 składniki majątku osobistego pkt 9”.

Reasumując, należy wskazać, iż przywołany artykuł ma na celu ochronę rodziny i jej materialnych podstaw egzystencji, albowiem zakres odpowiedzialności majątkowej został uzależniony od wyrażenia zgody drugiego małżonka na zaciągnięcie zobowiązania.

KTO ODPOWIADA ZA ZOBOWIĄZANIA JEŚLI ZOSTAŁY ZACIĄGNIĘTE W CELU ZASPOKOJENIA POTRZEB RODZINY?

Zgodnie z art. 30 k.r.o. za zobowiązania zaciągnięte przez jednego z małżonków w sprawach wynikających z zaspokajania zwykłych potrzeb rodziny małżonkowie odpowiadają solidarnie.

Jednakże § 2 ww. artykułu wskazuje, iż Sąd z ważnych powodów po żądaniu jednego z małżonków może obciążyć zobowiązaniem wyłącznie tego małżonka, który je zaciągnął.

CZYM SĄ ZWYKŁE POTRZEBY RODZINY?

Są to przede wszystkim takie potrzeby, które bezwzględnie wymagają zaspokojenia, jak również regularne, stałe, bieżące i usprawiedliwione m.in. wyżywienie, odzież, ochrona zdrowia, rozwój. Ponadto do potrzeb zwykłych zaliczają się także opłaty związane z mieszkaniem, zakupem/ naprawą sprzętów domowych czy materiały dydaktyczne.

powrót do poprzedniej strony

Odpowiedz