W przypadku, kiedy nieruchomość stanowi współwłasność to znaczy, że ma więcej niż jednego właściciela. Takie sytuacje stanowią częste zdarzenie, gdyż m.in. wszyscy odziedziczyli konkretną nieruchomość, zdecydowali się na wspólny zakup lub współwłasność powstała w skutek rozwodu.
W JAKI SPOSÓB MOŻNA ZNIEŚĆ WSPÓŁWŁASNOŚĆ?
Jest kilka sposobów na zniesienie współwłasności:
-
najprostszym z nich jest zawarcie umowy u Notariusza. Ten sposób sprawdza się w przypadku, gdy współwłaściciele są zgodni co do sposobu zniesienia współwłasności i nie ma pomiędzy nimi w tym zakresie żadnego konfliktu. Kluczowym jest, że w tym przypadku czas trwania procedury jest znacznie skrócony, jednakże jest to bardziej kosztowne rozwiązanie;
-
kolejnym sposobem jest złożenie wniosku do właściwego Sądu o zniesienie współwłasności. Zgodnie z art. 210 k.c. może tego dokonać każdy z współwłaścicieli, wierzyciel współwłaściciela (art. 887 k.p.c.) lub prokurator. W tym przypadku koszty są niższe, jednakże należy liczyć się z faktem, iż czas oczekiwania na wyznaczenie terminu posiedzenia może być długi z uwagi na obciążenie Sądu, a także że orzeczenie nie musi zostać wydane na pierwszym terminie.
CZY DO NOTARIUSZA MOŻE UDAĆ SIĘ WYŁĄCZNIE JEDEN WSPÓŁWŁAŚCICIEL CELEM SPORZĄDZENIA AKTU?
Zniesienia współwłasności za pomocą aktu notarialnego można dokonać wyłącznie w sytuacji, gdy wszyscy współwłaściciele są zgodni co do samej chęci podziału nieruchomości oraz wyboru sposobu. Tak więc w procedurze spisania aktu notarialnego muszą uczestniczyć wszyscy współwłaściciele. W sytuacji, gdy brak między nimi porozumienia – pozostaje wyłącznie droga sądowa.
JAKI SĄD JEST WŁAŚCIWY W SPRAWIE O ZNIESIENIE WSPÓŁWŁASNOŚCI?
Sądem właściwym rzeczowo jest Sąd Rejonowy, w okręgu którego dana nieruchomość jest położona.
JAKIE SĄ FORMY ZNIESIENIA WSPÓŁWŁASNOŚCI?
Istnieją trzy sposoby zniesienia współwłasności:
-
przyznanie nieruchomości na wyłączną własność jednego współwłaściciela z jednoczesnym obowiązkiem spłaty pozostałych – w takim wypadku jeden z dotychczasowych właścicieli musi w ustalonym terminie wypłacić ustaloną w umowie lub ugodzie sądowej kwotę pieniężną pozostałym współwłaścicielom.
Jeśli zaś zniesienie współwłasności następuje przez orzeczenie Sądu – wartość nieruchomości oceniana jest przez biegłego i na tej podstawie Sąd ustala rozmiar i termin spłaty.
W sytuacji, gdy kilku współwłaścicieli chce otrzymać nieruchomość na wyłączność – to Sąd podejmuje decyzje uwzględniając wszystkie towarzyszące sprawie okoliczności m.in. poniesione na nieruchomość nakłady czy możliwość dokonania spłaty.
-
przez dokonanie podziału fizycznego nieruchomości – polega to na rozdzieleniu np. działki na części odpowiadające udziałom współwłaścicieli lub też wydzielenie konkretnego obszaru danej nieruchomości, wyodrębniając przy tym osobne lokale mieszkalne (np. jeden ze współwłaścicieli zajmie dolne piętro domu, zaś drugi górne). wskazać należy, iż dokonanie niniejszego podziału nie może stać w sprzeczności ze społeczno – gospodarczym przeznaczeniem nieruchomości, nie może być sprzeczne z ustawą oraz jego skutkiem nie może być znaczne zmniejszenie wartości nieruchomości.
-
ostatnim sposobem jest zarządzenie egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości oraz rozdzielenie uzyskanych środków pomiędzy właścicieli. Należy wskazać, że jest to najmniej korzystne dla stron rozwiązanie, gdyż wiąże się z koniecznością poniesienia kosztów sądowych i komorniczych, a także może się zdarzyć, iż nieruchomość zostanie zlicytowana po cenie niższej niż w drodze normalnej sprzedaży.