Zgodnie z art. 133 § 1 KRO – rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Co należy wiedzieć o obowiązku alimentacyjnym rodzica względem dziecka? Kiedy powstaje i w jakiej formie może być realizowany?
ILE TRWA OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY?
Obowiązek alimentacyjny powstaje z chwilą urodzenia i trwa aż do śmierci zobowiązanego lub uprawnionego. Wynika on w odniesieniu do rodziców i dzieci z faktu urodzenia oraz nie ma znaczenia czy dziecko pochodzi ze związku formalnego lub nieformalnego. Istotne jest, że nie należy mylić samego obowiązku alimentacyjnego z roszczeniem o alimenty.
JAK USTALA SIĘ WYSOKOŚĆ ALIMENTÓW OD RODZICÓW NA RZECZ DZIECI?
Sąd ustalając wysokość alimentów bierze pod uwagę kilka czynników:
- usprawiedliwione potrzeby dziecka
- możliwości zarobkowe i finansowe rodzica (nie jego rzeczywisty dochód, a taki, który biorąc pod uwagę rynek pracy, wykształcenie i doświadczenie zawodowe mógłby osiągać przy dopełnieniu należytej staranności)
- zasadę równej stopy życiowej dzieci i rodziców
- osobiste starania rodzica polegające np. w zaangażowaniu w wychowanie dziecka, jego edukację, stan zdrowia czy rozwijanie umiejętności
Należy pamiętać, że wysokość alimentów ustala się każdorazowo indywidualnie, w odniesieniu do sytuacji konkretnej rodziny. Nie istnieje również minimalna i maksymalna wysokość alimentów.
W doktrynie ukształtował się także pogląd, iż jest to szczególnie doniosły rodzaj obowiązku alimentacyjnego, wobec czego rodzice powinni podzielić się z dzieckiem wszystkim co posiadają – nawet skromnymi możliwościami zarobkowymi.
CZY OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY JEST WARUNKOWANY POZOSTAWANIEM DZIECKA W NIEDOSTATKU?
Zgodnie z art. 133 § 2 KRO uprawnionym do świadczeń alimentacyjnych jest ten, kto znajduje się w niedostatku. Istotne jest jednak, iż przepis ten nie dotyczy obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dzieci, które nie są w stanie się samodzielnie utrzymać, tj. najczęściej małoletnich. Powyższe oznacza, iż roszczenie małoletniego dziecka względem rodzica nie jest zależne od pozostawania przez dziecko w niedostatku.
CZY RODZIC MOŻE ZOSTAĆ ZWOLNIONY Z OBOWIĄZKU ALIMENTACYJNEGO WZGLĘDEM MAŁOLETNIEGO DZIECKA?
Jest to niezwykle rzadki przypadek, jednak w sytuacji, gdy dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać i zaspokoić swoje potrzeby – wówczas rodzic może zostać zwolniony z konieczności uiszczania alimentów.
DO KIEDY TRWA OBOWIĄZEK ALIMENTACYJNY RODZICÓW WZGLĘDEM DZIECI?
Przepisy prawa nie wskazują jednoznacznego terminu wygaśnięcia roszczenia obowiązku alimentacyjnego dzieci względem rodziców. Wbrew obowiązującemu w społeczeństwie przekonaniu – nie zawsze jest to moment uzyskania pełnoletności. Roszczenie dotyczące obowiązku alimentacyjnego wygasa dopiero wówczas, gdy dziecko jest w stanie samodzielnie się utrzymać, a jego dochody są wystarczające do pokrycia jego usprawiedliwionych potrzeb. Powyższe oznacza, iż obowiązek ten wygaśnie np. gdy dziecko ukończy szkołę i nie zdecyduje się na kształcenie na uczelni wyższej oraz podejmie pracę zarobkową, kiedy ukończy studia i podejmie pracę zawodową lub też w sytuacji, gdy dziecko nie stara się usamodzielnić (np. celowo nie podejmuje pracy zarobkowej mimo posiadania stosownego wykształcenia).
