Nierzadko rodzi się wątpliwość czy w sytuacji orzekania przez Sąd o wysokości alimentów na dziecko obowiązuje ustalona, minimalna kwota świadczeń, którą Sąd musi uwzględnić. Ponadto często pojawiają się pytania czy Sąd może całkowicie zwolnić rodzica ze świadczeń alimentacyjnych, gdy znajduje się w trudnej sytuacji materialnej.
CZY MOŻNA ZWOLNIĆ RODZICA Z PŁACENIA ALIMENTÓW?
Zgodnie z art. 133 § 1 KRO Rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.
Według brzmienia § 3 ww. przepisu Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
Oznacza to, iż obowiązkiem rodzica – nawet będącego w trudnej sytuacji materialnej jest łożenie na utrzymanie małoletniego dziecka, a z uwagi na problemy finansowe uchylić się od tego świadczenia można tylko wobec pełnoletniego dziecka.
W praktyce – nawet jeśli rodzic udowodni, że nie ma żadnego dochodu Sąd i tak orzeknie o alimentach, chociażby w niewielkiej wysokości, gdyż argumentem nie do podważenia jest, że dziecko nie jest w stanie się samodzielnie utrzymać, a rolą rodzica jest zapewnienie mu podstawowych potrzeb materialnych.
CZY SĄD ZAWSZE USTALA KONKRETNĄ KWOTĘ ŚWIADCZEŃ ALIMENTACYJNYCH?
Najczęściej dzieje się tak, że Sąd orzeka o konkretnej wysokości alimentów. Może jednak zdarzyć się, że rodzice w wyniku porozumienia wnoszą o ustalenie opieki nad dzieckiem w równym zakresie (tzw. opieka naprzemienna) i wtedy najczęściej Sąd obciąża rodziców kosztem utrzymania dziecka po połowie – bez wskazywania konkretnej kwoty.
CZY ISTNIEJE PRZEPIS MÓWIĄCY O NAJNIŻSZEJ WYSOKOŚCI ALIMENTÓW JAKIE MOŻE ORZEC SĄD?
W świetle obowiązującego prawa nie ma wskazanej minimalnej, ani maksymalnej wysokości świadczeń alimentacyjnych.
Według art. 135 KRO zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
Oznacza to, iż wysokość alimentów jest ustalania indywidualnie w każdym przypadku, bo przedstawieniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka, jak również możliwości finansowych rodzica.
Zgodnie z aktualnym orzecznictwem w przypadku pozostawania zobowiązanego w wyjątkowo trudnej sytuacji materialnej, wysokość alimentów oscyluje wokół kwoty 500 – 600 zł miesięcznie, jednak należy pamiętać, iż nie jest to żadna reguła, a Sąd każdą sprawę rozpatruje indywidualnie, biorąc pod uwagę szereg okoliczności – w tym m.in. potencjalne możliwości podjęcia pracy przez bezrobotnego rodzica.
JAKA JEST KWOTA WOLNA OD POTRĄCEŃ W PRZYPADKU WSZCZĘCIA EGZEKUCJI KOMORNICZEJ ALIMENTÓW?
Jeśli komornik prowadzi egzekucję z wynagrodzenia o pracę zobowiązanego do płacenia alimentów – może zgodnie z art. 87 § 3 Kodeksu pracy dokonać potrącenia do wysokości trzech piątych wynagrodzenia – czyli 60%.
W przypadku egzekucji komorniczej ustawodawca przewiduje kwotę wolną od potrąceń, jako ochronę płacy pracownika. Kwota ta wynosi wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę. W praktyce oznacza to, iż jeżeli dłużnik zarabia minimalną krajową pensję – komornik nie może zająć jego wynagrodzenia.
Wskazać należy, kwota wolna od potrąceń nie dotyczy sytuacji, gdy dłużnik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę i płaci alimenty, w takim wypadku komornik może potrącić wyżej wymienioną kwotę w wysokości 60% – nawet przy otrzymywaniu wyłącznie minimalnego wynagrodzenia.
Istotnym jest, że kwotę potrącenia (w maksymalnej wysokości 60%) liczy się od kwoty wynagrodzenia netto tj. po dokonaniu potrąceń pracowniczych.
