Małżonkowie podczas ślubu deklarują, jakie nazwiska będą nosić. W przypadku, gdy para zdecyduje się na zakończenie małżeństwa, powrót do nazwiska sprzed zawarcia związku małżeńskiego może stanowić bardzo istotny element towarzyszący rozwodowi, w związku z brakiem poczucia identyfikacji z obecnym nazwiskiem bądź niechęcią do byłego współmałżonka.
Należy pamiętać, że wchodząc w związek małżeński żona może przyjąć nazwisko męża, ale także istnieje możliwość, żeby to mąż przyjął nazwisko żony. Ponadto nowożeńcy mogą zdecydować się na pozostanie przy swoich dotychczasowych nazwiskach.
W związku z powyższym w sytuacji, gdy para nie zdecydowała się na zmianę nazwiska – rozwód nie wpływa na ich dane personalne.
W przypadku, kiedy małżonkowie przejęli nazwisko po sobie – była żona może powrócić do nazwiska panieńskiego, analogicznie były mąż do kawalerskiego przy zachowaniu wymaganego terminu.
Jaki jest termin na zmianę nazwiska po rozwodzie?
Przy procedurze powrotu do nazwiska panieńskiego/kawalerskiego ważne jest dochowanie wymaganego terminu tj. 3 miesięcy. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż termin ten liczy się od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu.
W przypadku niedochowania terminu zmiana nazwiska będzie możliwa wyłącznie na podstawie przepisów Ustawy o zmianie imienia i nazwiska.
Jak wygląda procedura zmiany nazwiska po rozwodzie (powrót do poprzedniego nazwiska)?
Powrót do poprzedniego nazwiska nazwiska panieńskiego/kawalerskiego po rozwodzie wymaga złożenia oświadczenia przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego o woli powrotu do poprzedniego nazwiska. Do złożenia przedmiotowego oświadczenia należy dostarczyć urzędnikowi dokument potwierdzający tożsamość, dowód uiszczenia opłaty skarbowej, wynoszącej 11 zł oraz podać ustnie informacje o miejscu, w którym sporządzono akt małżeństwa i dacie uprawomocnienia się orzeczenia Sądu o rozwodzie.
Ponadto, zgodnie z Wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1974 r., sygn. akt: III CRN 188/74 – nie ma możliwości złożenia takiego wniosku przed Sądem w postępowaniu rozwodowym: „Art. 59 k.r.o. przyznaje rozwiedzionej żonie uprawnienie powrotu do nazwiska, które nosiła przed zawarciem małżeństwa. Oświadczenie w tym przedmiocie może jednak ona złożyć wyłącznie przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego i w terminie trzech miesięcy od chwili uprawomocnienia się orzeczenia rozwodowego. Żaden inny organ nie jest uprawniony do przyjęcia oświadczenia. Sąd nie może również zamieścić takiego orzeczenia w samym wyroku rozwodowym.”
Należy pamiętać, iż dokonanie zmiany jest możliwe dopiero po uprawomocnieniu się orzeczenia Sądu o rozwodzie. Dotyczy to również powrotu do poprzedniego nazwiska. Tutaj nie ma znaczenia orzeczenie o winie w rozwodzie.
Czy po rozwodzie jeden z małżonków może zażądać od drugiego zmiany nazwiska?
W przypadku, gdy jeden z byłych małżonków nie życzy sobie, żeby drugi nosił jej/jego nazwisko – nie ma możliwości nakazania jego zmiany. Musi to być samodzielna decyzja małżonka, który przyjął nazwisko męża/żony, na co wskazuje Sąd Najwyższy w swoim postanowieniu z dnia 2 lutego 1978 r., sygn. akt: IV CZ 11/78: „Były mąż nie może domagać się odebrania swojej byłej żonie prawa do nazwiska nabytego przez małżeństwo, jako że kodeks rodzinny i opiekuńczy takiej możliwości nie przewiduje.”
Jakie obowiązki wiążą się z powrotem do nazwiska sprzed małżeństwa?
Decyzja o powrocie do nazwiska kawalerskiego czy panieńskiego po rozwodzie jest istotnym krokiem, który wiąże się nie tylko z emocjonalnym aspektem zmiany, ale również z koniecznością wykonania szeregu czynności formalnych. Należy bowiem mieć na uwadze, że zmiana nazwiska pociąga za sobą potrzebę aktualizacji wielu dokumentów osobistych i urzędowych, co jest procesem wymagającym odpowiedniego przygotowania i zorganizowania.
Przede wszystkim, kluczowym dokumentem, który wymaga niezwłocznej wymiany po oficjalnej zmianie nazwiska, jest dowód osobisty. Jest to podstawowy dokument tożsamości, który musi odzwierciedlać aktualne dane osobowe. W związku z tym, zaraz po uzyskaniu stosownego dokumentu potwierdzającego zmianę nazwiska, należy udać się do odpowiedniego urzędu gminy lub miasta, aby złożyć wniosek o wydanie nowego dowodu osobistego.
Jednakże, dowód osobisty to nie jedyny dokument wymagający aktualizacji. Podobne kroki należy podjąć w odniesieniu do innych dokumentów takich jak prawo jazdy, paszport, karty bankowe oraz dokumenty ubezpieczeniowe. Każdy z tych dokumentów jest niezbędny w codziennym życiu, a ich aktualność gwarantuje płynność wielu procesów, od podróżowania poza granice kraju, poprzez korzystanie z usług bankowych, aż po potwierdzanie tożsamości w różnych instytucjach.
Ponadto, warto również pamiętać o konieczności powiadomienia o zmianie nazwiska wszystkich instytucji i organizacji, z którymi jesteśmy w stałym kontakcie lub gdzie posiadamy swoje konta i subskrypcje. Należą do nich pracodawcy, banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, dostawcy usług telekomunikacyjnych i internetowych, a także wszelkie instytucje edukacyjne czy organizacje członkowskie.
Uzasadnienie wniosku o zmianę nazwiska po rozwodzie
Uzasadnienie wniosku o zmianę nazwiska po rozwodzie to kluczowy element procedury, który powinien być starannie przygotowany przez osobę składającą wniosek. Zmiana nazwiska po rozwiązaniu małżeństwa jest decyzją bardzo osobistą i może być motywowana różnymi przyczynami, które wnioskodawca powinien jasno przedstawić w uzasadnieniu swojego wniosku. Poniżej przedstawiono przykładowe argumenty i motywacje, które mogą być zawarte w takim uzasadnieniu:
- Powrót do nazwiska rodowego: Często po rozwodzie osoba chce powrócić do swojego nazwiska rodowego, które nosiła przed zawarciem związku małżeńskiego. Taka zmiana może być wyrazem chęci odzyskania pełnej niezależności i tożsamości sprzed małżeństwa, a także symbolicznego zamknięcia pewnego rozdziału w życiu.
- Dystans od poprzedniego związku: Dla wielu osób zmiana nazwiska po rozwodzie to sposób na dystans od poprzedniego partnera i związku, który z różnych przyczyn zakończył się niepowodzeniem. Noszenie nazwiska byłego małżonka może być niekomfortowe i przypominać o trudnych wspomnieniach.
- Spójność nazwiska z dziećmi: Jeśli dzieci pochodzące z rozwiązanego małżeństwa noszą nazwisko jednego z rodziców, drugi rodzic może zdecydować się na zmianę swojego nazwiska w celu zachowania spójności rodzinnej. Taka zmiana może ułatwić codzienne funkcjonowanie, zwłaszcza w kontaktach z instytucjami, szkołą czy przy wyjazdach.
- Nowy rozdział w życiu: Zmiana nazwiska może być postrzegana jako symboliczny początek nowego etapu w życiu, zwłaszcza po doświadczeniach, które miały głęboki wpływ na osobowość i ścieżkę życiową. Jest to forma podkreślenia nowej, niezależnej tożsamości i odcięcia się od przeszłości.
W uzasadnieniu wniosku ważne jest, aby wyrazić swoje osobiste powody i motywacje w sposób szczery i przekonujący, tak aby organ decyzyjny mógł zrozumieć indywidualny kontekst i podstawy stojące za decyzją o zmianie nazwiska. Jednocześnie warto pamiętać o zachowaniu odpowiedniej formy i szacunku wobec procedur prawnych, podkreślając, że decyzja o zmianie nazwiska została podjęta po dokładnym przemyśleniu i z ważnych, osobistych przyczyn.
Zamieszczony na niniejszej stronie wpis ma wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowi pomocy prawnej w rozumieniu ustawy Prawo o adwokaturze.