Zgodnie z art. 545 § 1 KPC wniosek o ubezwłasnowolnienie może zgłosić:
- małżonek osoby, której dotyczy wniosek,
- jej krewni w linii prostej i rodzeństwo,
- jej przedstawiciel ustawowy;
Ponadto taki wniosek może zgłosić także:
- Prokurator,
- Rzecznik Praw Obywatelskich,
- Rzecznik Praw Dziecka;
Dyskusyjnym jest natomiast czy z wnioskiem może wystąpić sama w swoim imieniu osoba, która ma być ubezwłasnowolniona. Doktryna oraz orzecznictwo nie są spójne w tym zakresie.
CO W PRZYPADKU, GDY WNIOSEK ZŁOŻY OSOBA NIEPOSIADAJĄCA LEGITYMACJI?
Wówczas taki wniosek zostaje przez Sąd oddalony.
CZY ISTNIEJE SPOSÓB ZAINICJOWANIA POSTĘPOWANIA PRZEZ OSOBĘ NIEUPRAWNIONĄ, GDY BRAK JEST KRĘGU UPRAWNIONYCH WSKAZANEGO W ART. 545 KPC?
W sytuacji, gdy np. synowa chciałaby złożyć wniosek o ubezwłasnowolnienie teściowej będącej wdową, nieposiadającą dzieci, gdyż jej jedyny syn zmarł – możliwym jest zwrócenie się przez synową do prokuratora lub ewentualnie Rzecznika Praw Obywatelskich. Po przedstawieniu sytuacji istnieje szansa, iż ww. organy uznają za zasadne wystąpienie z takim wnioskiem i skierują go do Sądu. Nie ma natomiast żadnej możliwości, aby wniosek został złożony samodzielnie przez synową.