W rodzinach relacje kształtują się przeróżnie. Zdarza się, że każdy członek wywiązuje się ze swoich obowiązków modelowo, jednak są też przypadki, gdy uporczywie się od nich uchylają. Czy w takim razie rodzicowi, który zaniedbywał czy krzywdził w przeszłości dziecko należą się alimenty w przypadku popadnięcia w niedostatek?
Jest to sytuacja, w której roszczenie „uprawnionego” do świadczeń alimentacyjnych stanowi sprzeczne z zasadami współżycia społecznego nadużycie przysługującego mu uprawnienia.
KIEDY MOWA O NIEGODNOŚCI ALIMENTACJI?
Aby mówić o niegodności alimentacji roszczenie musi być sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Ta sprzeczność może przejawiać się na kilku obszarach:
1. podejmowanie przez „uprawnionego” w przeszłości działań godzących w duchowe dobro:
- pozbawienie dziecka naturalnego środowiska i oddanie go np. innemu członkowi rodziny wskutek niechęci do osobistego sprawowania nad nim pieczy,
- nieudzielenie dziecku koniecznej pomocy dla osiągnięcia niezbędnego wykształcenia mimo posiadania możliwości finansowych,
- w przypadku małżonków – nieuzasadnione zerwanie pożycia małżeńskiego i wejście w związek konkubencki lub też inne naruszanie obowiązku wierności i lojalności względem drugiego małżonka.
2. podejmowanie przez „uprawnionego” w przeszłości działań godzących w zdrowie i życie samego zobowiązanego lub też członka jego rodziny. Takie działania mogą polegać np. na stosowaniu przemocy fizycznej i psychicznej, porzuceniu w niebezpieczeństwie, nakłanianie do używek w młodym wieku itd.
3. podejmowanie przez „uprawnionego” działań zagrażających własnej osobie. Może to przejawiać się m.in. pogardą dla społecznie akceptowalnych wartości, popadnięciu w alkoholizm, uzależnieniu od narkotyków lub hazardu czy też uporczywe unikanie wykonywania pracy zarobkowej.
Każda osoba, której prawo przyznaje uprawnienie alimentacyjne może wystąpić z takim roszczeniem do Sądu. W przypadku rodzica, który dziecko porzucił, nie interesował się nim lub je krzywdził dorosłe już dziecko powinno podnieść na etapie postępowania kwestię niegodności alimentacji. Powinno uzasadnić, że realizacja roszczenia rodzica o alimenty byłoby nadużyciem, sprzecznym z zasadami współżycia społecznego.
