Skutkiem ubezwłasnowolnienia jest pozbawienie osoby, której sprawa dotyczy, możliwości samodzielnego podejmowania decyzji dotyczących jej osoby i majątku z uwagi na jej dobro. Sprawy o ubezwłasnowolnienie rozpatrują Sądy Okręgowe właściwe ze względu na miejsce zamieszkania osoby, której sprawa dotyczy.
Kto może wystąpić z wnioskiem o ubezwłasnowolnienie? Artykuł 545 kpc wskazuje krąg osób uprawnionych do wystąpienia z wnioskiem. Są to:
- małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie,
- krewni w linii prostej oraz rodzeństwo,
- przedstawiciel ustawowy.
Jak sąd bada potrzebę ubezwłasnowolnienia?
W samym wniosku o ubezwłasnowolnienie należy dostatecznie uzasadnić, dlaczego ubezwłasnowolnienie jest niezbędne? Najlepiej załączyć dokumentację medyczną wraz ze stosownym zaświadczeniem lekarskim, wykazującym, że ubezwłasnowolnienie leży w interesie osoby, której dotyczy postępowanie.
Następnie odbywa się wysłuchanie osoby, której dotyczy wniosek w obecności biegłych: psychiatry lub neurologa oraz psychologa, którzy po przeprowadzeniu badania dokonują oceny czy osoba jest w stanie samodzielnie kierować swoim postępowaniem oraz decydować o samym sobie.
Czy otępienie w chorobie Alzheimera daje podstawę do ubezwłasnowolnienia?
Zgodnie z art. 13 kc osoba, która ukończyła lat trzynaście, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności pijaństwa lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem.
Zgodnie z dostępną wiedzą medyczną, choroba Alzheimera jest postępującym schorzeniem neurodegeneracyjnym. Oznacza to zaburzenia pamięci, orientacji i radzenia sobie w sytuacjach społecznych i sprawach dnia codziennego. Dlatego otępienie w chorobie Alzheimera można traktować jako przesłankę do ubezwłasnowolnienia całkowitego.
Każdorazowo sprawy o ubezwłasnowolnienie są badane przez Sąd indywidualnie oraz wnikliwie. Nawet pomimo postawionej przez stałego lekarza diagnozy Sąd ma obowiązek przeprowadzić wysłuchanie w obecności biegłych.
Należy pamiętać, że sprawy o ubezwłasnowolnienie traktowane są przez Sąd indywidualnie. To, czy osoba, której dotyczy wniosek powinna zostać ubezwłasnowolniona, zależy od jej stanu zdrowia, świadomości, a przede wszystkim zdolności do kierowania swoim postępowaniem. O tym biegli orzekają w opinii.
